دیسک های نوری بلو-ری (Blu-Ray)، توسط دو کمپانی خدمات الکترونیکی سخت افزار کامپیوتر و تولیدکننده تصاویر متحرک، در 19 فوریه سال 2008 ، همزمان در آمریکا و ژاپن به دنیا عرضه شدند. در حال حاضر انجمنی تحت عنوان BDA Blu-ray Disc Association زیر نظر دو کمپانیSony و Phillips ایجاد شده است. این دیسک ها را می توان آینده دیسک های DVD دانست. در ادامه با این تکنولوژی بیشتر آشنا می شویم.
Blu-Ray یک نوع دیسک نوری است که برخلاف چاپ و رایت سی دی و دی وی دی که توسط اشعه مادون قرمز انجام می شود، از اشعه فرابنفش که طول موج کمتری دارد استفاده می کند. این موضوع باعث افزایش چمشگیر کیفیت و ظرفیت دیسک های بلو -ری می شود. شکل ظاهری دیسک های بلو -ری و منوهای دی وی دی تقریبا یکسان است. این نوع دیسک معمولا برای ذخیره ویدئو با کیفیت بالا استفاده می شود و بدیهی است که هرچه کیفیت ویدئو بالاتر باشد، نیازمند فضای ذخیره بیشتری است.
توسط لیزرهای آبی بر روی دیسک های بلو -ری حفره هایی به شعاع 0.15 میکرون ایجاد می کنند که کوچک تر از حفره های روی DVD است. قطر لایه ها از 0.6 میکرون به 0.1 میکرون کاهش یافته و اندازه شیار ها هم 0.4 و حتی بیشتر از آن کاهش یافته است. سرعت انتقال اطلاعات در این دیسک ها 36 مگابایت بر ثانیه است. در ابتدا به دلیل نزدیکی لایه ذخیره اطلاعات به لایه ی رویی، دیسک های بلو -ری در برابر خش آسیب پذیرتر بودند و در ساخت آنها از یک لایه کارتریج برای محافظت استفاده می شد. اما بعدها با بیشتر شدن دانسته های بشر در رابطه با پلیمر ها، دیگر نیازی به محافظت نبود.
اولین و اساسی ترین تفاوت بین دیسک های بلو-ری و دی وی دی ، در اشعه های مورد استفاده برای چاپ آنها است. در چاپ سی دی و چاپ دی وی دی از اشعه مادون قرمز استفاده می شود . در صورتی که برای رایت دیسک های بلو-ری از اشعه فرابنفش با طول موج تقریبی 400 نانومتر استفاده می شود که فضای بیشتری را برای رایت فراهم می کند.
تفاوت دیگر در جنس آنها است. برای افزایش مقاومت و کاهش آسیب پذیری آن در برابر خش، دیسک های بلو-ری را از پلاستیک مقاوم تر و سخت تری ساخته اند. یکی دیگر از تفاوت های آنها، تکنولوژی فشرده سازی پیشرفته تر دیسک های بلو-ری است که به آن اجازه می دهد حجم خیلی بیشتری از اطلاعات را با کیفیت بهتری و بدون نویز و اشکال ذخیره کند.
پیش تر گفتیم که دیسک های Blu-Ray ظاهری شبیه دیسک های CDو DVD دارند و از نظر ظرفیت هم می توان آن ها را به دو دسته یک لایه و دولایه تقسیم کرد:
دیسک های بلو-ری یک لایه گنجایشی معادل 25 گیگابایت دارند.
دیسک های بلو-ری دو لایه که گنجایشی معادل 50 گیگابایت دارند.
شرکت شارپ نیز اخیرا فرمت جدیدی برای دیسک های بلو-ری ارائه کرده که گنجایش 100گیگابایت را نیز بر روی این دیسک ها فراهم می کند. این فرمت جدید VR-1000BR1 نام دارد که اجازه رایت روی سه لایه را به ما می دهد. در این فرمت دیسک های rewritable دارای گنجایش ۱۰۰ گیگابایت و دیسک های با یک بار قابلیت نوشتن دارای ظرفیت حداکثر ۱۲۸ گیگابایت خواهند بود.
مینی بلو- ری ها مانند مینی دی وی دی ها هستند که در ابعاد 8 سانتیمتر و گنجایش 7.5 گیگابایت عرضه می شوند و به کمک BD-RE رایت دوباره و پاک کردن دارند.
دیسک های بلو-ری برای نمایش اطلاعات به دستگاه های پخش کننده ی خاصی نیاز دارند که در حال حاضر قیمت نسبتا بالایی نسبت به دستگاه های پخش کننده سی دی و دی وی دی دارند. اما می توان با برخی دستگاه های پخش کننده روی کامپیوتر شخصی نیز آنها را به نمایش گذاشت. تصاویر ذخیره شده بلو -ری تقریبا 7 برابر دیسک های قبلی کیفیت دارند و جزئیات و رنگ بندی فوق العاده آنها تفاوت چشمگیری با قبلی ها دارد. جزئیاتی مانند مو، رنگ پوست و چیزهای کوچکی که ممکن است با کیفیت های پایین دیده نشوند، در بلو -ری به وضوح قابل مشاهده اند.
به دلیل پشتیبانی کردن دیسک های بلو -ری از پیکسل های بیشمار و طیف وسیعی از رنگ ها با جزئیات، از این تکنولوژی برای ذخیره تصاویر 3D استفاده می شود. حتی می توان گفت که تکنولوژی Blu-Ray تنها راه ذخیره تصاویر 3D است. رنگ ها در این دیسک به قدری غنی و با کیفیت اند که حتی اگر از تکنولوژی سه بعدی استفاده نشود، تصاویر سه بعدی به نظر خواهند آمد.
با در نظر گرفتن گنجایش بالای این دیسک ها، می توان عمق صدای بیشتر و کیفیت و پشتیبانی بهتری از اسپیکرها دریافت کرد. قابلیت صدای فراگیر که در دی وی دی ها دیده بودیم، به صورت پیشرفته تر در بلو-ری دیده می شود. فرمت های صوتی مثل DTS-HD Master Audio و Dolby TrueHD که در بلو-ری پشتیبانی می شوند، به بیننده تجربه ای مشابه سالن های سینما می دهد. بدیهی است هر چه سیستم صوتی خانگی قابلیت بیشتری برای پخش صدای با کیفیت داشته باشد، بازده صداها در بلو-ری چشمگیرتر خواهد بود.
همانطور که قبلا اشاره شد، برای پخش فایل های ذخیره شده به صورت بلو-ری، نیازمند دستگاه ها و پلیرهای خاصی هستیم. یک پخش کننده برای پخش دیسک های بلو-ری نیازمند پشتیبانی از کدک های SMPTE VC-1 ، H.264/AVC و MPEG-2 و برای پخش صوت آن نیازمند تکنولوژی Linear PCM،DTS و Dolby Digital است.
پلیمرهایی مانند Blu-Ray Player وBlu-Ray Home Theatre قابلیت پخش فایل های بلو-ری را دارند. اولین پلیرهای پخش کننده بلو-ری در ژوئن سال 2006 به بازارهای آمریکا عرضه شدند که به قیمت تقریبی 1000 دلار به فروش می رسیدند. نسل اول پلیرهای بلو-ری توانایی پخش سی دی را نداشت اما در حال حاضر پلیرها توانایی پشتیبانی از دی وی دی، سی دی و دیسک های بلو-ری را دارند. نرم افزار جاوا نیز در توسعه بلو-ری نقش دارد نسخه بلو- ری جاوا به نام BD-J، در افزودن منوها و امکانات بیشتر در بخش هایی مانند زیرنویسها، در این تولید مشارکت داشته است.
برای تماشای محتوای دیسک های بلو- ری بر روی تلویزیون، در ساده ترین حالت می توان از کابل هایHDMI استفاده کرد که کیفیت قابل توجهی دارند. تمامی پخش کننده هایBlu-Ray دارای خروجیHDMI هستند اما ممکن است که تلویزیون شما درگاهHDMI نداشته باشد. در این صورت باید از درگاه های قدیمی کامپوننت (Component) هم روی تلویزیون و هم روی پلیر خود استفاده کنید که به شما کیفیتHD نسبتا خوبی را ارائه می دهد. خروجی های کامپوننت روی بعضی از پلیرهای Blu-Ray وجود ندارد.
خبر خوش برای گیمرها این است که کنسول های PS4 و XBOX One X نیز از فناوری بلو - ری پشتیبانی می کنند .
سه نوع دیسک بلو-ری در بازار وجود دارد:
1 - بلو-ری نقره ای ) مثل دیسک های اورجینال PS3 و فیلم های اورجینال)
2- بلو-ری خام که با دو حجم 25 گیگ و 50 گیگ به فروش می رسد.
3- بلو-ری های Rewritable که قابلیت رایت بیش از یکبار دارند.
قابلیت اتصال به اینترنت
پلیرهای بلو- ری قابلیت این را دارند که به اینترنت متصل شوند و به وسیله برنامه های کاربردی مانند LOVEFILM فیلم ها و برنامه مورد علاقه شما را به صورت آنلاین پخش کند. همچنین می توان به ایستگاه های رادیویی آنلاین متصل شد و یا اخبار را دریافت کرد و یا از آخرین آپدیت های برنامه های پلیر باخبر شد و آنها را نصب کرد.
بعضی از شرکت های ارائه دهنده خدمات تصویری و فیلم سازی، برای حفظ حقوق شرکت هم از نظر مالی و هم محتوایی، دیسک های را رمزگذاری می کنند. همانطور که قبلا در چاپ دی وی دی ها هم این رمزگذاری را دیده بودیم، در بلو- ری نیز رمزگذاری به صورت منطقه ای انجام می شود یعنی در ناحیه ای که مشخص شده اند اجرا می شوند. البته هنوز هم بسیاری از این دیسک ها بدون رمزگذاری برای همه قابل استفاده هستند.
با عرضه شدن بلو- ری ها به بازار، با توجه به کیفیت تصویر و صدای بسیار چشمگیر و گنجایش بسیار بالای آن، این دیسک ها برای HD-DVD ها رقیب به حساب می آمدند. اما با حمایت شرکت های بزرگ فیلم سازی و از طرفی صرف نظر کردن شرکت توشیبا از حمایت از اچ دی دی وی دی ها، نهایتا در سال 2008 میلادی این رقابت را باخت. عدم حمایت شرکت توشیبا باعث شد برخی حامیان دیگردی وی دی نیز به حامیان Blu-Ray اضافه شوند. گرچه این تصمیم در نهایت برای توشیبا به قیمت صدها میلیون دلار خسارت تمام شد.
در نهایت می توان گفت که تکنولوژی Blu-Ray امروزه به سرعت درحال کنار زدن دی وی دی ها است و هرچه جلوتر می رویم تعداد بیشتری از پلیرها قابلیت پخش بلو - ری را پیاده خواهند کرد. شما نیز اگر خواهان یک تجربه سینمایی عالی و با کیفیت در تلوزیون خانگی خود هستید، تکنولوژی بلو- ری را امتحان کنید.
آدرس: تهران - خیابان جمهوری بعد از باغ سپهسالار روبروی سینما اروپاپلاک119مجتمع فولادی واحد21
تماس : 33949723 -33956309
همراه (تلگرام) (واتس آپ): 09122454592
javaheriprint@yahoo.com